Bharatiya Nyaya Sanhita,

Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita, and 

Bharatiya Sakshya Adhiniyam

ભારતીય ન્યાય સંહિતા, ભારતીય નાગરિક સુરક્ષા સંહિતા, અને ભારતીય સાક્ષ્ય અધિનિયમ, ભારતીય દંડ સંહિતા, ફોજદારી કાર્યવાહી સંહિતા અને કાયદાને બદલવા માટે નાગરિકને સશક્ત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દેશમાં ન્યાય વિતરણ પ્રણાલીમાં સુધારો કરવાના વિઝન સાથે ઘડવામાં આવેલ છે. ઇન્ડિયન એવિડન્સ એક્ટ, અનુક્રમે, બ્રિટિશ યુગથી ચાલુ રહ્યો.

કેન્દ્રીય કાયદા પ્રધાન અર્જુન રામ મેઘવાલે, સોશિયલ મીડિયા પર પ્રસારિત કરવામાં આવેલ “ક્રિમિનલ જસ્ટિસ સિસ્ટમના વહીવટમાં ભારતના પ્રગતિશીલ માર્ગ” વિષય પરની કોન્ફરન્સને સંબોધિત કરતી વખતે જણાવ્યું હતું કે નવા ફોજદારી કાયદાઓ સંસ્થાનવાદી કાયદાઓથી વિપરીત ‘ન્યાય’ પ્રદાન કરવા માટે છે જ્યાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે છે. ‘સજા’ પર હતો.

મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આ ફોજદારી કાયદાઓ સામાન્ય નાગરિકો દ્વારા ઓનલાઈન કરવામાં આવેલા સૂચનોને સમાયોજિત કરતી વખતે ભારતીય કાયદા પંચ તરફથી મળેલી ભલામણોના અનુપાલનમાં સાંસદો અને ધારાસભ્યો સહિત તમામ હિસ્સેદારો સાથે ચર્ચા કર્યા પછી ઘડવામાં આવ્યા છે.

સરકારી સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, નવા ફોજદારી કાયદા નાગરિકોને સશક્ત બનાવવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે કારણ કે તેનો હેતુ ન્યાય પ્રણાલીને બધા માટે વધુ સુલભ, સહાયક અને કાર્યક્ષમ બનાવવાનો છે.

નવા કાયદાની કેટલીક મુખ્ય વિશેષતાઓમાં કોઈપણ પોલીસ સ્ટેશનમાં પ્રથમ માહિતી અહેવાલ (એફઆઈઆર), બનાવોના ઓનલાઈન અહેવાલો અને પોલીસ ફરિયાદો અને એફઆઈઆરની નકલ વિના મૂલ્યે મેળવવાની જોગવાઈ અને વ્યાપકપણે લાવવાનો સમાવેશ થાય છે. સૂત્રોએ ઉમેર્યું હતું કે, ટેક્નોલોજીના વધુ ઉપયોગને સમાવિષ્ટ કરતા ફેરફારો.

નવા કાયદાઓમાં મહિલાઓ અને બાળકો સામેના ગુનાઓની તપાસને પણ પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે જેથી કેસ સમયસર પૂરો થાય.

કાયદાનું બીજું મહત્ત્વનું પાસું એ છે કે નવા કાયદાઓ સાત વર્ષ કે તેથી વધુની સજાને આમંત્રણ આપતા ગંભીર અપરાધોના કિસ્સામાં ફોરેન્સિક નિષ્ણાતોને ગુનાના સ્થળોની મુલાકાત લેવાનું ફરજિયાત બનાવશે.