MDR-TB: કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે BPaLM, મલ્ટિ-ડ્રગ-રેઝિસ્ટન્ટ ટીબી (MDR-TB) ની સારવાર માટે નવી અને વધુ અસરકારક સારવાર યોજનાને મંજૂરી આપી છે. આ મંજૂરી નેશનલ ટીબી એલિમિનેશન પ્રોગ્રામ (NTEP) હેઠળ આપવામાં આવી છે. MDR-TBની સારવાર માટે BPaLM રેજીમેન એક નવી સારવાર છે. તેની સારવારનો સમય માત્ર 6 મહિનાનો છે, જ્યારે અગાઉ સારવારનો સમય 20 મહિના સુધીનો હતો. આ નવી થેરાપીમાં બેડાક્વિલિન અને લાઇનઝોલિડ (મોક્સીફ્લોક્સાસીન સાથે અથવા વગર) સાથે જોડાયેલી નવી એન્ટિ-ટીબી દવા, પ્રીટોમેનિડનો સમાવેશ થાય છે. પ્રીટોમેનિડ ભારતમાં સેન્ટ્રલ ડ્રગ્સ સ્ટાન્ડર્ડ કંટ્રોલ ઓર્ગેનાઈઝેશન (CDSCO) દ્વારા પહેલેથી જ મંજૂર અને લાઇસન્સ ધરાવે છે.
મલ્ટિ-ડ્રગ-રેઝિસ્ટન્ટ ટીબીની સારવાર માટે મંજૂર કરાયેલા નવા અભિગમમાં ચાર દવાઓનું મિશ્રણ સામેલ છે. BPaLM રેજીમેનનું ચાર-ઔષધ સંયોજન પહેલા કરતાં વધુ સુરક્ષિત, અસરકારક અને ઝડપી પરિણામો આપે છે. જ્યારે પરંપરાગત MDR-TB સારવાર 20 મહિના સુધી ચાલતી હતી અને તેની ગંભીર આડઅસર હતી. ત્યારે BPaLM પદ્ધતિ માત્ર 6 મહિનામાં દવા-પ્રતિરોધક ટીબીની સારવાર કરી શકે છે અને તેનો સફળતા દર વધારે છે.
“પરંપરાગત MDR-TB સારવારમાં લાંબો સમય લાગતો હતો અને તેની ગંભીર આડઅસર હતી. જ્યારે BPaLM પદ્ધતિ માત્ર 6 મહિનામાં ટીબીનો ઇલાજ કરી શકે છે અને તેની સારવારનો સફળતા દર ઊંચો છે,” આરોગ્ય મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. આ નવી સારવાર યોજનાને સરકારની મંજૂરીને ભારતના ટીબી નાબૂદી તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવે છે. આ નવી યોજનાથી ટીબીની સારવાર ઝડપી બનશે અને દર્દીઓને ઓછા સમયમાં સારા પરિણામો મળશે.
ભારતમાં 75,000 ટીબીના દર્દીઓ હવે આ ટૂંકા ગાળાની સારવારનો લાભ લઈ શકશે. અન્ય લાભો સાથે, ખર્ચમાં એકંદર બચત થશે. સરકારી નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગે, આરોગ્ય સંશોધન વિભાગ સાથે પરામર્શ કરીને, આ નવી ટીબી સારવાર પદ્ધતિની માન્યતા સુનિશ્ચિત કરી છે, જેના માટે વિષયના નિષ્ણાતો દ્વારા પુરાવાઓની સંપૂર્ણ સમીક્ષા હાથ ધરવામાં આવી છે. દેશમાં આરોગ્ય વિભાગે “આ MDR-TB સારવાર વિકલ્પ સલામત અને ખર્ચ-અસરકારક છે તેની ખાતરી કરવા માટે મૂલ્યાંકન પણ કર્યું છે.” આરોગ્ય મંત્રાલયના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ પગલાથી 2025 સુધીમાં ટીબીને નાબૂદ કરવાના રાષ્ટ્રીય લક્ષ્યને હાંસલ કરવાના દેશના ઉદ્દેશ્યને મોટો વેગ મળવાની અપેક્ષા છે.
મલ્ટી-ડ્રગ-રેઝિસ્ટન્ટ ટીબી (MDR-TB) શું છે?
મલ્ટી-ડ્રગ-રેઝિસ્ટન્ટ ટીબી (MDR-TB) એ એક પ્રકારનો ક્ષય રોગ (ટીબી) છે જેમાં સામાન્ય રીતે ટીબીની સારવાર માટે વપરાતી મુખ્ય દવાઓ-આઇસોનિયાઝિડ અને રિફામ્પિસિન-હવે અસરકારક નથી. આનો અર્થ એ છે કે MDR-TB બેક્ટેરિયા આ દવાઓ માટે પ્રતિરોધક બની જાય છે, જેનાથી ટીબીની સારવાર કરવી મુશ્કેલ બને છે.
MDR-TB કેવી રીતે વિકસે છે?
MDR-TB વિકસે છે જ્યારે દર્દી યોગ્ય રીતે દવાઓ લેતો નથી અથવા ટીબીની સારવાર દરમિયાન સારવારનો કોર્સ પૂર્ણ કરતો નથી. વધુમાં, જો ટીબીની સારવાર ખોટી દવાઓથી કરવામાં આવે અથવા દવાઓ નબળી ગુણવત્તાની હોય, તો ટીબીના બેક્ટેરિયા પ્રતિકાર વિકસાવે છે. જ્યારે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ ખાંસી, છીંક કે બોલે છે ત્યારે MDR-TB ચેપ વ્યક્તિથી વ્યક્તિમાં હવા દ્વારા પણ ફેલાય છે.
આ પણ વાંચો: હું નિર્દોષ છું… Kolkata કેસના આરોપી સંજય રોયને જોઈએ છે જામીન
