Budget 2024: નવી સરકારની રચના બાદ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ (NirmalaSitharaman ) સવારે 11 વાગ્યે સંસદમાં બજેટ (Union Budget 2024) રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. નાણામંત્રીનું આ સતત 7મું બજેટ છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ અને તેમની આખી ટીમે બજેટને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું. નાણામંત્રી સંસદમાં ભાષણ સાથે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરે છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ તેમની આખી ટીમ સાથે બજેટ તૈયાર કરવાનું કામ કરે છે. ચાલો જાણીએ બજેટ તૈયાર કરવામાં કોણે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી.
નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરી
મોદી સરકારના ત્રીજા કાર્યકાળમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની સાથે રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. મોદી સરકાર 2.0 દરમિયાન પણ ચૌધરી સીતારમણની ટીમમાં હતા. તેઓ સાત વખત લોકસભાના સાંસદ બન્યા છે. ગોરખપુરમાં જન્મેલા પંકજ ચૌધરી વર્ષ 1991માં લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.
નાણા સચિવ ટીવી સોમનાથન
નાણા સચિવ ટીવી સોમનાથન નાણા મંત્રાલયનો ભાગ બનતા પહેલા પીએમઓમાં વધારાના સચિવ તરીકે કામ કરી ચૂક્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેઓ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા ખૂબ જ વિશ્વાસપાત્ર છે . આ વર્ષનું બજેટ તૈયાર કરવામાં તેમણે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હોવાનું માનવામાં આવે છે.
વી અનંત નાગેશ્વરન, મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર
વી અનંત નાગેશ્વરન બજેટ 2022 પહેલા મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર (CEA) તરીકે ચૂંટાયા હતા. આ વખતે, સમગ્ર બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં નાગેશ્વરનનું યોગદાન પણ ખૂબ મહત્વનું છે. તેમના માર્ગદર્શન હેઠળ દેશનો આર્થિક સર્વે પણ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. નાણામંત્રીએ સોમવારે આ અંગે રજૂઆત કરી છે.
વિવેક જોષી, સેક્રેટરી, ડીએફએ
વિવેક જોશી 19મી ઓક્ટોબર 2022 ના રોજ નાણા મંત્રાલયના નાણાકીય સેવાઓ વિભાગના સચિવ તરીકે ચૂંટાયા હતા. વિવેક જોષીએ પણ બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. આ ભૂમિકા ગ્રહણ કરતા પહેલા, જોશી ગૃહ વિભાગ હેઠળ રજિસ્ટ્રાર જનરલ અને વસ્તીગણતરી નિયામક હતા.
અજય સેઠ, સચિવ, આર્થિક બાબતો
બજેટ તૈયાર કરનારાઓમાં એક મહત્વનું નામ છે અજય સેઠ, નાણા મંત્રાલયના આર્થિક બાબતોના વિભાગના પ્રભારી સચિવ. તેઓ મંત્રાલયના બજેટ વિભાગની જવાબદારી સંભાળે છે. એટલું જ નહીં, બજેટને લગતી તમામ અપડેટ્સ અને માહિતી તૈયાર કરવામાં તેમનું ખૂબ મહત્વનું યોગદાન છે.
સંજય મલ્હોત્રા, સેક્રેટરી રેવન્યુ
મહેસૂલ સચિવ સંજય મલ્હોત્રા રાજસ્થાન કેડરના 1990 બેચના IAS અધિકારી છે. બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં, તે નક્કી કરવાની જવાબદારી તેમની છે કે બજેટમાં કરવામાં આવેલી તમામ જાહેરાતો અને જાહેરાતો સરકારની નીતિઓ અનુસાર હોવી જોઈએ. આ ઉપરાંત એ પણ નક્કી કરવું પડશે કે બજેટમાં કરવામાં આવેલી તમામ જાહેરાતો જમીની વાસ્તવિકતાથી બહુ દૂર ન હોવી જોઈએ.
તુહિન કાંત પાંડે સેક્રેટરી, DIPAM (ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ પબ્લિક મેનેજમેન્ટ)
તુહીન કાંત પાંડે નાણા મંત્રાલય હેઠળના ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ પબ્લિક એસેટ મેનેજમેન્ટ (DIPM) વિભાગના સચિવ છે. તાજેતરના સમયમાં સરકારે ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટના ક્ષેત્રમાં જે સિદ્ધિઓ મેળવી છે તેમાં તુહીને મોટી ભૂમિકા ભજવી છે. તેમણે એલઆઈસીનો આઈપીઓ લાવવા અને એર ઈન્ડિયાના ખાનગીકરણમાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.
આ પણ વાંચો : Budget 2024: ખેડૂતો, મહિલાઓ અને યુવાનોને બજેટ પાસેથી મોટી અપેક્ષાઓ છે? શું સરકાર આ વખતે રાહત આપશે?
